Badanie religijności Polaków w Irlandii
Irlandzka flaga nad budynkiem Poczty na O'Connell Street w Dublinie. Zdjęcie: NTB Scanpix/ Reuters
Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC rozpoczął badanie religijności Polaków zamieszkałych w Irlandii.
Tekst: Marta Tomczyk-Maryon
Kocham Irlandię jak Polskę…
Irlandia jest jednym z krajów najliczniej zamieszkiwanych przez Polaków na obczyźnie. Po roku 2004, kiedy Polska przystąpiła do Unii Europejskiej kraj ten stał się popularnym krajem docelowym dla emigracji zarobkowej.
W 4,75 milionowej Irlandii mieszka ponad 170 tysięcy polskim emigrantów. Stanowią oni najliczniejszą zbiorowość imigracyjną. 15% populacji Irlandii stanowią ludzie urodzeni w innych krajach. Taka sytuacja wpływa na politykę, ekonomię, życie społeczne i kulturę tego kraju. Pokazują to różnorodne badania.
Projekt
Brakuje jednak studiów nad religijnością. Celem projektu, który właśnie się rozpoczął jest uzupełnienie tej luki i rozstrzygnięcie ważnego problemu badawczego, jakim jest wzajemny związek pomiędzy procesem migracji a religijnością imigrantów.
W opisie projektu możemy przeczytać:
„Naszym zadaniem jest zatem socjologiczna analiza zakresu zmian religijności w społeczności polskich imigrantów w Irlandii oraz ustalenie czy religia ma wpływ na decyzje, strategie i plany migracyjne. Projekt badawczy wnosi wkład zarówno teoretyczny – przyczyniając się do dalszej dyskusji wokół wiodących teorii z zakresu socjologii religii i socjologii migracji – jak i empiryczny w zakresie ustalenia zmian religii migrantów oraz znaczenia religijności dla procesu migracji zagranicznej”.
Pierwsze założenia
SAC przystąpił do projektu z pewnymi hipotezami, które zostaną zweryfikowane w badaniach.
„Zakładamy, że wraz z wydłużającym się pobytem na emigracji polscy imigranci stają się coraz mniej religijni z racji ulegania tendencjom sekularyzacyjnym, które w mocny sposób dotknęły w ostatnich dekadach społeczność Irlandii”.
Pojawia się tu również interesująca i dyskusyjna teza, że mimo podobieństw profilu religijnego Polaków i Irlandczyków (dominujące wyznanie religijne obu krajów to katolicyzm), imigranci, którzy zachowują wysoki poziom religijności słabiej integrują się bądź asymilują ze społecznością kraju, w którym się osiedlają.
Co jest tego powodem?
SAC wskazuje, że mogą to być nasilające się różnice pomiędzy polskim modelem katolicyzmu obowiązującym w duszpasterstwie polonijnym a irlandzkim modelem katolicyzmu powszechnym w lokalnych anglojęzycznych parafiach.
„Imigranci realizujący swoje potrzeby i aspiracje religijne w polskojęzycznym duszpasterstwie separują się bowiem zarówno wobec religijnych irlandzkich katolików jak i wobec areligijnych Irlandczyków”.
Rozmowa z szefem projektu
Szefem projektu jest o. Marcin Lisak OP. Zadałam mu dwa pytania.
– Dlaczego Irlandia została wybrana do tego projektu badawczego?
– Wybrałem Irlandię dlatego, że od 10 lat prowadzę socjologiczne badania tej społeczności. Poza tym na taki wniosek badawczy Narodowe Centrum Nauki przyznało nam w konkursie grant badawczy.
– Interesujące byłoby przeprowadzenia analogicznych badań w Norwegii, gdzie ilość polskich emigrantów jest porównywalna z Irlandią. Równocześnie sytuacja polskich katolików w Skandynawii jest odmienna, ponieważ mieszkają oni w krajach protestanckich, gdzie katolicy stanowią mniejszość. Czy SAC przewiduje badanie religijności Polaków zamieszkałych w Norwegii?
– Co do Norwegii, to odkąd na konferencji socjologów religii w Belgii spotkałem naukowców Norwegów interesuję wskazanym tematem. Ale first things first. Może zdobędę w następnym roku grant na badania w Norwegii.
Z ciekawością czekamy na wyniki badań i wrócimy do tej rozmowy po ich zakończeniu.