Dane na temat Kościoła w Europie

Polska nadal pozostaje najbardziej katolickim krajem w Europie. Procesja Bozego Ciała w Krakowie.  Zdjęcie: Marta Tomczyk-Maryon

Najnowsze dane na temat katolików i Kościoła katolickiego opracowane przez Pew Research Center pokazują, że między katolikami w Europie istnieją sporo różnice. Europa Środkowa i Wschodnia pozostaje tradycyjna i wierna dogmatom Kościoła, Europa zachodnia podąża w kierunku liberalizmu.

Amerykański instytut badawczy, mający siedzibę w Waszyngtonie Pew Research Center pod koniec grudnia 2018 opublikował dane na temat Kościoła na naszym kontynencie.

Autorzy opracowania zwracają uwagę na to, że na początku XX wieku większość katolików mieszkała w Europie - w roku 1910 wskaźnik ten wynosił 65 proc. ogółu wiernych, ale już w sto lat później spadł on do 24 procent.

Dla porównania, obecnie 40 procent katolików zamieszkuje Amerykę Łacińską, w Afryce Subsaharyjskiej żyje 16 procent wszystkich katolików a w regionie Azji i Pacyfiku 12 procent. Nadal natomiast na naszym kontynencie istnieje najwięcej różnych instytucji katolickich i żyje tu aż 42 proc. ogółu kardynałów.

Polska jest najbardziej katolickim krajem w Europie

Katolicy przeważają w Europie Południowej i Środkowej, przy czym w większości są to najludniejsze kraje tej części świata: Francja, Włochy, Hiszpania, Niemcy i Polska, która ma najwyższy odsetek wiernych w stosunku do ogółu mieszkańców - 87 procent. Dalsze miejsca zajmują: Włochy - 78 procent i Portugalia - 77, Hiszpania -60 i Węgry - 56 procent ludności. Wysokie wskaźniki notują również niektóre kraje spoza tej części Europy: Litwa - 75 procent i Irlandia - 72. Znacznie niższe, choć też liczące się, są odsetki katolików w Wielkiej Brytanii i Holandii po 19 i na Ukrainie - 10 procent, przy czym w tej drugiej większość miejscowych katolików to grekokatolicy.

Tradycja kontra liberalizm

Badanie pokazuje, że katolicy w Europie Środkowej i Wschodniej są bardziej religijni niż ich współwyznawcy na Zachodzie. Do kościoła chodzi tam przynajmniej raz w miesiącu średnio 44 procent wiernych, podczas gdy w Europie Zachodniej wskaźnik ten jest o 11 proc. niższy. Odpowiednio wyższe są procenty tych, którzy modlą się codziennie: 36 i 13 proc., uważających religię za bardzo ważną w ich życiu: 31 i 13 proc. oraz wierzących w Boga - 91 wobec 80 procent. Większość Ukraińców (dokładnie 56 procent) modli się przynajmniej raz dziennie, podczas gdy we Francji odsetek ten wynosi 9.

Katolicy z Europy Środkowej i Wschodniej wykazują się większym konserwatyzmem. W krajach zachodnich większość wiernych popiera legalizację związków osób tej samej płci (Holandia - 92 proc., Belgia - 83 proc.), natomiast katolicy środkowo- i wschodnioeuropejscy   w większości są temu przeciwni. Również stopień poparcia dla legalnej aborcji jest wśród nich znacznie niższy niż na Zachodzie, choć też jest stosunkowo wysoki: 47 wobec 71 proc.

Stosunek do muzułmanów

Katolicy zachodni są bardziej skłonni od swych współwyznawców na Wschodzie do akceptacji muzułmanów w swym otoczeniu. W większości krajów zachodnich co najmniej połowa miejscowych wiernych zgodziłaby się mieć w rodzinie wyznawcę islamu, przy czym najwyższe wskaźniki występują w Hiszpanii - 69 procent. i w Szwajcarii - 57. Tymczasem w środkowo – wschodniej części kontynentu aprobatę dla takiej postawy wyraziło 21 proc. wiernych na Węgrzech i 15 procent na Łotwie. W pozostałych krajach tego regionu odsetki te są znacznie niższe.