

CHILE: Papież Franciszek podczas Mszy św. na lotnisku w Temuco, Chile, 17 stycznia 2018. Zdjęcie: REUTERS / Alessandro Bianchi / Scanpix
Tekst: Marta Tomczyk-Maryon
Papież Franciszek zakończył w niedzielę podróż do Ameryki Południowej. Między 15 a 22 stycznia odwiedził w Chile i Peru sześć miast, wygłosił łącznie 21 przemówień. Bez wątpienia była to pracowita podróż. Jakie były jej najważniejsze wydarzenia? Które słowa i gesty papieża zapadły nam najbardziej w pamięć?
Program papieskiej podróży
Wtorek, 16 stycznia 2018
SANTIAGO DE CHILE
Pod hasłem „Pokój mój daję wam” Papież rozpoczął wizytę w Chile.
Spotkanie z przedstawicielami władz, społeczeństwa obywatelskiego I korpusu dyplomatycznego w Palacio de La Moneda – siedzibie prezydenta republiki Chile.
Wizyta kurtuazyjna u prezydenta Chile w Salon Azul Palacio de la Moneda.
Msza św. w Parque O’Higgins.
Krótka wizyta w więzieniu kobiecym.
Spotkanie z duchowieństwem i klerykami w katedrze.
Spotkanie z biskupami w zakrystii katedry.
Wizyta prywatna w sanktuarium św. Alberta Hurtado SJ.
Spotkanie prywatne z jezuitami.
Środa, 17 stycznia 2018
SANTIAGO DE CHILE – TEMUCO-SANTIAGO
Msza św. na lotnisku Maquehue.
Obiad z przedstawicielami mieszkańców regionu Araukania w domu „Madre de la Santa Cruz” (Matki Krzyża św.).
Przylot na lotnisko Santiago de Chile. Spotkanie z młodzieżą w sanktuarium Maipu.
Wizyta na Chilijskim Papieskim Uniwersytecie Katolickim.
Czwartek, 18 stycznia 2019
SANTIAGO DE CHILE-IQUIQUE-LIMA
Przylot na lotnisko międzynarodowe w Iquique.
Msza św. na Campus Lobito.
Obiad w Domu Rekolekcyjnym sanktuarium Matki Bożej z Lourdes ojców oblatów
Wylot do Limy
PERU
Papież rozpoczął wizytę w Peru pod hasłem „Zjednoczeni w nadziei”.
Przylot na lotnisko w Limie i uroczystość powitania.
Piątek, 19 stycznia 2018
LIMA-PUERTO MALDONADO-LIMA
Spotkanie z przedstawicielami władz, społeczeństwa obywatelskiego I korpusu dyplomatycznego na dziedzińcu honorowym.
Wizyta kurtuazyjna u prezydenta w Salonie Ambasadorów Pałacu Rządowego.
Przylot na lotnisko w Puerto Maldonado.
Spotkanie z ludnością Amazonii w Coliseo Regional Madre de Dios.
Spotkanie z ludnością w Istituto Jorge Basadre.
Obiad z przedstawicielami ludności Amazonii w Ośrodku Duszpasterskim Apaktone). Wizyta w Domu Principito.
Przylot na lotnisko w Limie
Spotkanie prywatne z jezuitami w kościele św. Piotra.
Sobota, 20 stycznia 2018
LIMA-TRUJILLO-LIMA
Wylot do Trujillo.
Msza św. na bulwarach nadmorskich Huanchaco. Przejazd w papamobile w dzielnicy „Buenos Aires”
Krótka wizyta w katedrze.
Spotkanie z duchowieństwem I seminarzystami.
Nabożeństwo Maryjne – Virgen de la Puerta na Plaza de Armas.
Przylot na lotnisko w Limie.
Niedziela, 21 stycznia 2018
LIMA- RZYM
Modlitwa brewiarzowa z zakonnicami życia kontemplacyjnego w sanktuarium Señor de los Milagros.
Modlitwa przy relikwiach Świętych Peruwiańskich w katedrze w Limie.
Spotkanie z biskupami w pałacu arcybiskupim.
Modlitwa “Anioł Pański” na Plaza de Armas.
Obiad wraz z orszakiem papieskim w nuncjaturze apostolskiej.
Msza św. w bazie lotniczej “Las Palmas”, w której uczestniczyło 1,3 miliona wiernych.
Przybycie na lotnisko i uroczystość pożegnalna.

TOŻSAMOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ: Papież Franciszek pod koniec spotkania z członkami peruwiańskich rdzennych grup w Coliseum Madre de Dios w Puerto Maldonado, Peru 19 stycznia 2018. Zdjęcie: REUTERS / Henry Romero
Słowa, która pozostaną nam w pamięci
Ważnym wątkiem papieskiej pielgrzymki były wątki ekologiczne. Spotkanie papieża z rdzennymi mieszkańcami Ameryki Południowej, ludnością Amazonii podkreśliło i dowartościowało ludy pierwotne. Papież mówił o znaczeniu tradycji i budowaniu przyszłości świata na kulturowej tożsamości i różnorodności.
„Niektórzy z was, młodych, którzy nam towarzyszycie, pochodzicie ze wspólnot rdzennych mieszkańców. Ze smutkiem widzicie zniszczenie puszczy. Wasi dziadkowie uczyli was, jak ją odkrywać, znajdowali w niej pożywienie i lekarstwo, które ich leczyło. Dzisiaj jesteście zdruzgotani przez szaleństwo źle rozumianego postępu. Rzeki, które były świadkami waszych zabaw i karmiły was, są dzisiaj brudne, zanieczyszczone, martwe. Młodzi, nie zgadzajcie się na to, co się dzieje. Nie rezygnujcie z dziedzictwa waszych dziadków, nie rezygnujcie ze swojego życia i swoich marzeń. Chciałbym zachęcić was do nauki: przygotujcie się, skorzystajcie z szans jakie macie, aby się ukształtować. Świat potrzebuje was, młodych ludów pierwotnych, i potrzebuje was takimi, jakimi jesteście. Nie pozwalajcie na to, abyście byli ostatnim wagonem społeczeństwa, dołączonym i wleczonym!
Potrzebujemy was jako siły napędowej! Słuchajcie waszych dziadków, doceńcie wasze tradycje, nie powściągajcie waszej ciekawości. Szukajcie waszych korzeni, a jednocześnie otwierajcie oczy na nowości, tak… i stwórzcie własną syntezę”.
(Fragment przemówienia wygłoszonego podczas wizyty w peruwiańskim Domu Dziecka w Puerto Maldonado w Peru).
Mocno wybrzmiały słowa o niesprawiedliwości i wykorzystywaniu ziemi i ludzi.
„Przy różnych okazjach mówiłem o kulturze odrzucenia. Kulturze, która nie zadowala się jedynie wykluczaniem, ale która parła naprzód poprzez wyciszanie, ignorowanie i odrzucanie wszystkiego, co nie służy jej interesom. Wydaje się, że konsumpcjonizm alienujący niektórych ludzi nie potrafi dostrzec wymiaru duszącego cierpienia innych. Jest to kultura anonimowa, bez więzi, bez twarzy. Kultura bez matki, która nie chce niczego więcej niż konsumować. Ziemia jest traktowana zgodnie z tą logiką. Wykorzystywane są lasy, rzeki i strumienie, wyzyskiwane do ostateczności, a następnie pozostawiane odłogiem i niezdatne do użytku. Według tej logiki traktowani są również ludzie: używani aż do wyczerpania, a następnie porzucani jako „bezużyteczni”.
(Fragment przemówienie wygłoszonego podczas spotkania z mieszkańcami Peuerto Paldonadao w Peru).
Słowa o przemocy wobec kobiet miały szczególne znaczenie w Ameryce Południowej, jednak są one aktualne wobec całego świata.
„(…) chcę was zachęcić do walki z plagą, która dotyka nasz kontynent: liczne przypadki zabójstw kobiet. A wiele jest sytuacji przemocy, które zostają wyciszane za wieloma murami. Zachęcam was do walki z tym źródłem cierpienia, prosząc, aby promowano ustawodawstwo i kulturę odrzucania wszelkich form przemocy”.
(Fragment przemówienia wygłoszonego podczas Nabożeństwa Maryjnego w sankruarium Virgen de la Puerta w Trujillo).
Papież zwrócił się również do młodych ludzi. Używając nośnej metafory „fotoszopowania” zwrócił uwagę na zakłamywanie rzeczywistości i siebie samego.
„Wiem, że bardzo miło oglądać zdjęcia przerobione cyfrowo, ale działa to tylko w przypadku zdjęć, nie możemy fotoszopować innych osób, rzeczywistości czy nas samych. Filtry kolorów i wysoka rozdzielczość dobrze wychodzą tylko na wideo, ale nigdy nie możemy ich zastosować do przyjaciół. Są zdjęcia, które są bardzo ładne, ale wszystkie są fałszywe i pozwólcie, że wam powiem, iż serca nie można fotoszopować, bo tam chodzi o prawdziwą miłość, tam stawką jest szczęście.
Jezus nie chce, aby ci zrobiono „makijaż” serca. On ciebie kocha takim, jakim jesteś i ma marzenie, które chciałby spełnić z każdym z was. Nie zapominajcie, że On się nie zniechęca wobec nas”.
(Fragment ze słów wygłoszonych po Modlitwie Anioł Pański, Peru).
Niespodziewane wydarzenia
Światowe media pokazywały zdjęcia z Chile, gdzie Papież wysiadł z papamobile, aby pomóc policjantce, która spadła z konia w trakcie przejazdu papieskiej kolumny w Iquique.

Radośniejszym wydarzeniem, które przyciągnęło uwagę mediów było udzielenie przez Papieża ślubu chilijskiej stewardessie Paulo Podest (39) i stewardowi Carlosowi Ciuffardi (41). Świadkiem ślubu został przedstawiciel kierownictwa linii lotniczych. Niezbędne dokumenty podpisał chilijski biskup również znajdujący się na pokładzie samolotu.
W SIÓDMYM NIEBIE: Papież udzielił ślubu stewardessie
Paulo Podest i stewardowi Carlosowi Ciuffardi. Zdjęcie: AP / NTB Scanpix
.
Media zauważają, że papież podczas zakończonej w niedzielę pielgrzymki nie unikał trudnych tematów, takich jak np. sytuacja ludów indiańskich czy przemoc wobec kobiet. Jego słowa wielu poruszyły i zapadły w pamięć.
Najważniejsze pytanie brzmi jednak: czy słowa przełożą się na czyny? Czy papieskie wołanie o sprawiedliwość przyniesie potrzebne zmiany?
Źródła:
katolsk.no
http://pl.radiovaticana.va/
https://ekai.pl/informacje/
http://www.radiomaryja.pl/
Czytaj po norwesku:
Paven ba om unnskyldning for seksuelle overgrep fra prestestanden i Chile
Pave Frans’ preken under messen i Temuco
Paven holdt messe for 1,3 millioner i Peru