Zaprowadzenie chrześcijaństwa R.P. 965, obraz Jana Matejki z cyklu Dzieje cywilizacji w Polsce (1889)
14 kwietnia obchodzimy święto chrztu Polski. Upamiętnia ono wydarzenie, które miało miejsce w Niedzielę Wielkanocną 966 roku, kiedy to Mieszko I przyjął chrzest w obrządku łacińskim i rozpoczął chrystianizację swego ludu.
W roku 965 Mieszko I zawarł przymierze z Czechami i poślubił Dobrawę, czeską księżniczkę z dynastii Przemyślidów. Rok później odbył się chrzest Mieszka I. Data przyjęcia chrztu jest ustalona umownie, aczkolwiek z dużym prawdopodobieństwem, co potwierdzają badania archeologiczne. Dowodzą one, że ceremonia nastąpiła na największej wyspie jeziora Lednica leżącego między Gnieznem i Poznaniem. Wyspa, zwana Ostrowem Lednickim, szczyci się pozostałościami warownego grodu z X wieku a w jego obrębie dużą kamienną budowlą, której wznoszenie rozpoczęto na początku lat 60. Tego samego stulecia. Budowla ta obejmuje dwa pokaźne baseny chrzcielne, odkryte zaledwie trzydzieści lat temu, i to przypuszczalnie w nieco głębszym z nich Mieszko I został ochrzczony w roku 966. Być może rzeczywiście 14 kwietnia. W roku 966 przypadała w tym dniu Niedziela Wielkanocna, święto, w które tradycyjnie dokonywano chrztów.
Obraz
Powody wprowadzenia chrześcijaństwa miewały różne przyczyny w różnych państwach, często były to decyzje polityczne, mające na celu wzmocnienie władców i zawarcie różnego rodzaju sojuszów. W przypadku pierwszego historycznego władcy Polan takie czynniki również odkrywały pewną rolę, jednak jak twierdzi historyk Philip Earl Steele decydujące było coś innego:
„A jak było wśród Polan? W tym przypadku, inaczej niż działo się w krajach bliższych i dalszych, Mieszko wprowadził chrześcijaństwo na zupełnie dziewiczej ziemi. Od zera. Otoczony przez pogan. Z własnej woli, gdy rządził państwem silnym i stabilnym – i nie miał w tej decyzji oczywistego interesu. Przyjęcie przez niego chrztu wyróżnia się zatem jako jeden z najczystszych w średniowiecznej Europie przypadków nie tylko religijności empirycznej jako takiej – lecz religijności empirycznej będącej głównym powodem nawrócenia władcy”.
